اصول تأمین و مدیریت استوک کفش ایمنی در سازمان‌ها TCO (و برنامه تعویض)
کفش ایمنی یکی از مهم‌ترین ابزارهای حفاظت فردی در محیط‌های کاری مختلف است؛ به ویژه در صنایعی مانند ساخت و ساز، تولید، انبارداری و خدمات فنی که احتمال بروز حوادث و آسیب‌های پا بیشتر است. اما خیلی از سازمان‌ها هنوز به مدیریت درست استوک کفش ایمنی و برنامه تعویض آن توجه کافی ندارند و کفش را به‌عنوان یک کالا خریداری می‌کنند. در این مقاله از پاتن قصد داریم تا به اصول تامین و مدیریت استوک کفش ایمنی بپردازیم. همچین بررسی کنیم که چگونه می‌توان با استفاده از مفهوم TCO یا هزینه کل مالکیت و برنامه‌ریزی درست برای تعویض کفش‌ها، هم هزینه‌ها را کاهش داد و هم ایمنی کارکنان را بالا برد.
اهمیت مدیریت استوک کفش ایمنی
شاید فکر کنید کفش ایمنی تنها یک کالای مصرفی است که وقتی خراب شد باید عوض شود، اما قضیه به همین سادگی نیست. اگر سازمان به درستی مدیریت نکند، ممکن است هزینه‌های زیادی را در بلندمدت تحمیل کند، هزینه‌هایی مانند:
- هزینه‌های درمانی و جبران خسارت‌های ناشی از آسیب‌های پا
- کاهش بهره‌وری به خاطر درد یا مشکل در راه رفتن کارکنان
- هزینه‌های غیرضروری ناشی از خریدهای تکراری یا غیر بهینه کفش ایمنی
- نگرانی و نارضایتی کارکنان که روی روحیه و کیفیت کار تاثیر می‌گذارد
مدیریت استوک کفش ایمنی یعنی برنامه‌ریزی، خرید، نگهداری و تعویض کفش‌ها به گونه‌ای که این مشکلات به حداقل برسد و کفش‌ها همیشه آماده استفاده و ایمن باشند.
مفهوم TCO (هزینه کل مالکیت) در مدیریت کفش ایمنی
بررسی هزینه‌های واقعی یک محصول یا خدمت در طول دوره استفاده از آن را با مفهموم TCO نشان می‌دهند. برای کفش ایمنی نیز باید این مفهوم را در نظر بگیریم. هنگامی که یک جفت کفش ایمنی خریداری می‌کنیم، هزینه‌ای که می‌پردازیم تنها بخشی از کل هزینه است. دیگر هزینه‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- هزینه تعمیر یا نگهداری کفش در طول زمان
- هزینه‌های مربوط به تعویض‌های زودهنگام اگر کفش کیفیت پایین داشته باشد
- هزینه‌های پزشکی و جبران خسارت اگر کفش مناسب نباشد و باعث آسیب شود
- هزینه‌های مرتبط با کاهش بهره‌وری کارکنان اگر کفش ناراحت یا نامناسب باشد
بنابراین اگر ارزان‌ترین کفش را انتخاب کنیم و بعد چند ماه مجبور شویم کفش را تعویض کنیم یا با مشکلات ایمنی مواجه شویم، هزینه کل مالکیت بالا می‌رود. در مقابل اگر کفش ایمنی با کیفیت بهتر و مناسب با شرایط کاری تهیه کنیم که دوام بیشتری داشته باشد و به راحتی پا کمک کند، شاید قیمت اولیه بیشتر باشد اما هزینه کل مالکیت در طول زمان کمتر می‌شود.
اصول تأمین استوک کفش ایمنی
اصول تامین استوک کفش ایمنی با توجه به مفهوم TCO به صورت زیر خواهد بود:
1. شناخت نیاز سازمان و کارکنان
قبل از اینکه اقدام به خرید کفش ایمنی کنید، باید به خوبی شرایط کاری و نیازهای کارکنان را بشناسید. هر محیط کاری خطرات و شرایط خاص خود را دارد؛ برای مثال در کارگاه‌های ساختمانی خطر سقوط اجسام سنگین وجود دارد، در کارخانه‌های شیمیایی احتمال تماس با مواد خورنده هست و در محیط‌های مرطوب نیاز به کفش ضد آب احساس می‌شود. همچنین باید به نظر و راحتی کارکنان توجه شود، زیرا اگر کفش مناسب نباشد، کارمندان نمی‌توانند با آن راحت کار کنند و ممکن است ترجیح دهند کفش را استفاده نکنند یا به سرعت آن را تعویض کنند. شناخت دقیق نیازها باعث می‌شود خرید هدفمند، ایمن و اقتصادی انجام شود.
2. انتخاب کفش با استانداردهای معتبر
یکی از مهم‌ترین اصول تامین کفش ایمنی، انتخاب محصولی است که استانداردهای معتبر داخلی یا بین‌المللی را داشته باشد. استانداردهایی مثل EN ISO 20345 (اروپا) یا ASTM F2413 (آمریکا) تضمین می‌کنند کفش ویژگی‌های لازم مانند مقاومت در برابر ضربه، ضد لغزش بودن، مقاومت الکتریکی و راحتی را دارد. خرید کفش‌های بدون استاندارد می‌تواند به جای محافظت، ریسک آسیب را افزایش دهد. همچنین بررسی اینکه کفش متناسب با نوع خطرات محل کار باشد، ضروری است. برای مثال کفش‌های عایق برق برای کارهای برقی مناسب‌اند و کفش‌هایی با کفه ضد لغزش برای محیط‌های لغزنده ضروری هستند.
3. مدیریت استوک کفش با برنامه‌ریزی دقیق
مدیریت استوک به معنای داشتن برنامه‌ای دقیق برای نگهداری و کنترل کفش‌های ایمنی است. باید بدانید چند جفت کفش در انبار دارید، کفش‌ها چه ویژگی‌هایی دارند، چه تاریخی خریداری شده‌اند و چه میزان عمر مفید دارند. این اطلاعات کمک می‌کند زمان مناسب خرید مجدد و تعویض کفش‌ها را پیش‌بینی کنید و از کمبود یا اضافه‌بار جلوگیری شود. برنامه‌ریزی استوک باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها و جلوگیری از تاخیر در تامین کفش‌ها می‌شود که اگر این اتفاق بیفتد، کارکنان مجبوراند بدون کفش ایمن یا با کفش‌های کهنه کار کنند و احتمال آسیب افزایش می‌یابد.
4. برنامه تعویض کفش ایمنی
داشتن برنامه تعویض منظم و منسجم یکی از ارکان مهم مدیریت استوک کفش ایمنی است. کفش‌های ایمنی پس از مدتی استفاده، چه به دلیل فرسودگی و چه به علت از دست دادن ویژگی‌های حفاظتی، دیگر نمی‌توانند به خوبی از پای کارکنان محافظت کنند. به همین دلیل باید زمان مشخصی برای تعویض هر جفت کفش تعیین شود. این زمان بسته به شرایط کاری و کیفیت کفش متفاوت است، اما معمولا بین ۶ ماه تا ۲ سال متغیر است. با برنامه تعویض، از استفاده بیش از حد کفش‌های آسیب‌دیده جلوگیری می‌شود و سلامت کارکنان تضمین می‌گردد. علاوه بر این این برنامه باید همراه با بررسی‌های دوره‌ای باشد تا در صورت مشاهده خرابی زودتر کفش تعویض شود.
5. آموزش کارکنان
یکی از مواردی که خیلی وقت‌ها نادیده گرفته می‌شود، آموزش کارکنان درباره اهمیت کفش ایمنی و نحوه مراقبت از آن است. اگر کارکنان ندانند چرا باید کفش ایمنی بپوشند یا چگونه از آن درست نگهداری کنند، احتمال دارد کفش را به درستی استفاده نکنند. آموزش می‌تواند شامل نحوه تمیز کردن کفش، تشخیص زمان تعویض و اهمیت استفاده از کفش ایمنی حتی در شرایط سخت باشد. همچنین باید کارکنان تشویق شوند هر مشکلی یا ناراحتی در کفش را به مسئولان گزارش دهند تا در اسرع وقت پیگیری شود. آموزش باعث افزایش فرهنگ ایمنی و کاهش ریسک آسیب می‌شود.
اجرای برنامه تعویض کفش ایمنی
برنامه تعویض کفش باید در سازمان به صورت منظم اجرا شود. این برنامه شامل چند مرحله است:
- بازبینی دوره‌ای کفش‌ها: هر چند ماه یکبار باید کفش‌ها توسط مسئول ایمنی یا مدیر تجهیزات بررسی شود تا هرگونه خرابی، ساییدگی یا نقص شناسایی شود.
- گزارش‌دهی و ثبت اطلاعات: کارکنان باید در صورت خرابی کفش گزارش دهند.
- تعیین زمان تعویض: بر اساس بررسی‌ها و تجربه، یک بازه زمانی مشخص برای تعویض کفش تعیین می‌شود.
- تامین کفش جدید: استوک به گونه‌ای مدیریت می‌شود که در زمان تعیین شده کفش‌های جدید آماده توزیع باشند.
- جمع‌آوری کفش‌های قدیمی: کفش‌های کهنه باید جمع‌آوری و در صورت امکان بازیافت شوند یا به درستی دور انداخته شوند.
این چرخه باعث می‌شود که کارکنان همیشه با کفش‌های ایمن و راحت کار کنند و خطرات کاهش یابد.
سخن آخر
مدیریت درست استوک کفش ایمنی نه تنها یک کار اداری یا خرید ساده نیست، بلکه یک استراتژی مهم برای حفظ سلامت و ایمنی کارکنان و کاهش هزینه‌های سازمان است. وقتی از مفهوم TCO استفاده کنیم، می‌فهمیم که انتخاب کفش با کیفیت و برنامه‌ریزی درست تعویض کفش‌ها به صرفه‌تر از خریدهای مکرر و کفش‌های بی‌کیفیت است. پس اگر سازمان شما هنوز به این مسائل توجه نکرده، وقت آن است که نگاه دقیق‌تری به مدیریت استوک کفش ایمنی بیندازید و با برنامه‌ریزی و آگاهی، گام‌های درستی برای بهبود شرایط بردارید.
اشتراک گذاری
