ایمنی در هنگام کار با مواد شیمیایی
ایمنی کار با مواد شیمیایی یک از نکات بسیار مهم است. کارکنانی که مسئولیت امور نظافتی، تمیز کاری و پاکیزه نگه داشتن محیط کار را بر عهده دارند از مواد شوینده شیمیایی استفاده می کنند که این مواد، سلامتی افراد را به خطر می اندازد.
این مواد خطراتی از قبیل سوزش چشم، تنگی نفس و گلو درد، سرگیجه، سردرد، خونریزی بینی و آسم را در پی دارد.
کارفرمایان باید آموزش های درست و صحیح را به کارگران خود داده تا در هنگام استفاده از مواد شیمیایی از خود محافظت کنند.
نکاتی که کارگران باید هنگام استفاده از مواد شیمیایی توجه کنند:
-ترکیب مواد آمونیاک و سفید کننده، گازهای بسیار سمی تولید می کند که در هنگام تنفس صدمات بسیار بزرگی وارد می کند و بهتر است از ترکیب این ماده خودداری کنید.
-بعضی از مواد شیمیایی به رقیق شدن نیاز دارند و همچنین به شیوه ی رقیق شدن آنها هم توجه کنید.
-هنگام استفاده از ماده شیمیایی، باید از دستکش و عینک محافظ استفاده کنید.
-از سیستم تهویه هوا استفاده کنید تا از افزایش غلظت بخار مواد شوینده معلق در هوا جلوگیری شود.
-به برچسب روی ظروف حاوی مواد شیمیایی دقت کنید این برچسب ها حاوی اطلاعاتی در مورد نوع محتوای ظروف، خطرات ماده ی شوینده و اطلاعات و دستورات ایمنی است.
تجهیزات لازم جهت ایمنی کار با مواد شیمیایی
لباس آزمایشگاه
استفاده از روپوش سفید، لباس ایمن و مناسب از مهم ترین و اولین نکته‌ای است که باید رعایت شود. لباس کار با توجه به نوع کاربری آزمایشگاه و فعالیت‌های آن متفاوت و دارای تجهیزات مختلف است.
عینک
به دلیل اینکه احتمال پاشیده شدن مواد شیمیایی هنگام کار با آنها وجود دارد بنابراین لازم است هنگام کار از عینک های مخصوص استفاده کنید.
عدم استفاده از لنز در آزمایشگاه
استفاده از عینک برای جلوگیری از از پاشیدن مواد شیمیای به چشم است اما ایمنی در برابر بخارات سمی و مضر را تضمین نمی‌کند. این بخارات موجب جذب رطوبت چشم شده و ممکن است برای خارج کردن لنز از چشم مجبور شوید عمل جراحی انجام دهید.
استفاده از کفش بسته و مقاوم
کفش‌ها باید بسته و مقاوم باشند. زیرا ممکن است مواد شیمیایی روی پا ریخته شوند. پس استفاده از کفش مناسب برای جلوگیری از آسیب دیدگی پوست پا لازم است. همچنین در آزمایشگاه نمی توان از کفش های پاشنه بلند، دمپایی و صندل استفاده کرد.
عدم استفاده از دامن و شلوارک
زیرا هنگام پوشیدن دامن و شلوارک تماس احتمالی مواد شیمیایی با پوست بیشتر شده در نتیجه خطر بیشتری برای افراد خواهد داشت. و در صورت تماس موجب ایجاد زخم و سوختگی میشود.
عدم استفاده از جواهرات
استفاده از جواهرات، ساعت و… انگشتر و باعث جذب بخارات سمی میشود و ایجاد خارش و یا التهاب پوستی می کند.
عدم استفاده از لباس گشاد یا آویزان
پوشیدن لباس بسیار گشاد ممکن است سبب گیر کردن به وسایل آزمایشگاه شود. مثلاً ممکن است در زمان انجام کار لباس با چراغ بونزن تماس پیدا کند و موجب بروز آتش و سوختگی شود.
پوشاندن مو ها در زمان آزمایش
از باز گذاشتن موهای بلند حین کار خودداری کنید و در آزمایشگاه با روسری یا کلاه های مخصوص موهای خود را بپوشانید.
عدم گوش دادن به رادیو و موسیقی هنگام کار در آزمایشگاه
گوش دادن به رادیو یا موسیقی هنگام کار موجب حواس پرتی افراد و کارکنان شده در نتیجه نمی تواند توضیحات مسئولان آزمایشگاه را به درستی و کامل بشنوند.
نکات خاص برای کار با مواد شیمیایی مختلف
علاوه بر نکات کلی ایمنی که در بالا ذکر شد، نکات خاص دیگری نیز برای کار با مواد شیمیایی مختلف وجود دارد. برخی از این نکات عبارتند از:
مواد شیمیایی قابل اشتعال
- از قرار دادن این مواد در معرض گرما یا شعله خودداری کنید.
- از تجهیزات برقی ضد جرقه استفاده کنید.
- از سیگار کشیدن و ایجاد شعله در محل کار خودداری کنید.
مواد شیمیایی خورنده
- از تماس این مواد با پوست و چشم خودداری کنید.
- از دستکش، عینک و لباس کار مناسب استفاده کنید.
- در صورت تماس با مواد شیمیایی، بلافاصله محل را با آب فراوان شستشو دهید.
مواد شیمیایی سمی
- از استنشاق بخارات و گازهای این مواد خودداری کنید.
- از ماسک تنفسی مناسب استفاده کنید.
- در محل کار تهویه مناسب را فراهم کنید.
نکات خاص برای برخی از مواد شیمیایی رایج
- اسیدها: اسیدها می‌توانند باعث سوختگی شیمیایی شوند. هنگام کار با اسیدها باید از دستکش، عینک و لباس کار مناسب استفاده کنید.
- بازها: بازها می‌توانند باعث تحریک پوست و چشم شوند. هنگام کار با بازها باید از دستکش، عینک و لباس کار مناسب استفاده کنید.
- حلال‌ها: حلال‌ها می‌توانند سمی باشند و از طریق پوست و سیستم تنفسی جذب شوند. هنگام کار با حلال‌ها باید از ماسک تنفسی مناسب استفاده کنید.
- گازهای سمی: گازهای سمی می‌توانند خطرناک و حتی کشنده باشند. هنگام کار با گازهای سمی باید از ماسک تنفسی مناسب استفاده کنید.
توجه نمایید که این ها فقط چند نمونه از نکات خاص برای کار با مواد شیمیایی مختلف هستند. برای اطلاعات بیشتر در مورد خطرات و نحوه کار ایمن با هر ماده شیمیایی خاص، باید برچسب و برگه اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی (MSDS) را مطالعه کنید.
جمع بندی
کار با مواد شیمیایی می‌تواند خطرات مختلفی را به همراه داشته باشد. این خطرات شامل مسمومیت، سوختگی، انفجار و آتش‌سوزی میشود. برای حفظ سلامتی و ایمنی خود در هنگام کار با مواد شیمیایی، رعایت نکات ایمنی ضروری است.
قبل از شروع کار، برچسب و برگه اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی (MSDS) را به دقت مطالعه کنید. از تجهیزات حفاظتی شخصی (PPE) مناسب استفاده کنید.
در محل کار تهویه مناسب را فراهم کنید. از خوردن، آشامیدن و سیگار کشیدن در محل کار خودداری کنید. در صورت تماس با مواد شیمیایی، بلافاصله محل را شستشو داده و به پزشک مراجعه کنید.
با رعایت نکات ایمنی می‌توانید از خود و همکارانتان در برابر خطرات کار با مواد شیمیایی محافظت کنید.
لینک خرید انواع کفش ایمنی پاتن
خرید انواع کفش و پوتین عایق برق
