وسایل و لوازم ایمنی در برق
وسایل و لوازم ایمنی در برق
وسایل و لوازم ایمنی در برق : استفاده از لوازم ایمنی محافظ در برابر برق برای برق کاران امری ضروری است. همچنین استفاده از تجهیزات حفاظتی برای دستگاه ها نیز امری مهم است زیرا این تجهیزات در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه از دستگاه محافظت می کنند. از لوازم و تجهیزات حفاظتی دستگاه ها می توان به کلیدهای حرارتی، کلیدهای اتوماتیک، بی متال و محافظ جان اشاره کرد.
برای کارگرانی که با تجهیزات برقی سروکار دارند لوازم ایمنی مخصوص باید تهیه شود که در این بخش به آن ها اشاره می کنیم. لوازم ایمنی فردی شامل لباس کار، کفش های ایمنی، فیوز کش، کمربند و رکاب ایمنی، دستکش های حفاظتی، کلاه ایمنی، فازمتر فشار ضعیف می باشد.
کفش ایمنی :
کفش ایمنی اهمیت زیادی برای افراد دارد، زیرا از پا به عنوان قلب انسان یاد می شود. کفش های ایمنی بسته به نوع کار به انواع مختلفی تقسیم می شوند. برخی از این کفش ها مقاوم در برابر ضربه، برخی مقاوم در برابر مواد اسیدی، برخی مقاوم در برابر سرما، برخی مقاوم در برابر لغزش و سایر موارد ممکن هستند. دسته دیگری از کفش های ایمنی در برابر جرایان الکتریکی مقاوم هستند و عایق الکتریسیته می باشند. این کفش ها دارای کف عایق می باشند و مانع برق گرفتکی می شوند.
لباس کار :
لباس کار نیز از مواردی است که باید بسته به هر کاری تهیه شود و با توجه به خطراتی که افراد را تهدید می-کند انتخاب شود. لباس کار نباید منجر به حادثه شود و باید راحتی مورد نیاز را برای کارگران فراهم کند. برای کاهش حوادث سایز لباس کار نیز باید متناسب با بدن افراد باشد. خطراتی که افراد را تهدید می¬کند ممکن است منشاء فیزیکی، مکانیکی، شیمیایی و الکتریکی داشته باشد. بنابراین لباس کار باید متناسب با محیط و خطرات آن باشد.
شرایط انتخاب لباس کار:
در صنعت برق، برای لباس کار از دکمه و زیپ فلزی نباید استفاده شود. همچنین لباس برق¬کاران باید از پارچه ضخیم و سبک و نخی تهیه شود. دلیل استفاده از لباس های نخی برای لباس کار این است که هنگام ایجاد قوس الکتریکی سرعت سوختن پارچه های الیاف مصنوعی یا مخلوطی از آن ها خیلی کم تر بوده و حرارت تولیدی آن ها پائین خواهد بود. پارچه های نخی هنگام سوختن به بدن نمی چسبند.
کمربند های ایمنی :
جهت پیشگیری از سقوط کارگران از تیر برق و دکل های برق از کمربند ایمنی و کمربند های نجات استفاده می شود. این کمربندها باید دارای جنس محکمی باشند. همچنین پرچ روی کمربند باید مقاومت بالایی داشته باشد.
رکاب های سیم بانی :
در شبکه های برق کارکنان اجرایی برای صعود و نزولی از تیرها از رکاب ها به عنوان ابزار انفرادی استفاده می کنند.
کلاه ایمنی :
یکی دیگر از وسایل ایمنی در صنعت برق کلاه ایمنی است. این کلاهها دارای نوار نگه دارنده، نوار عرق گیر، ضربه گیر، نوار تنظیم سر، بند چانه هستند.
دستکش های حفاظتی :
افرادی که در صنعت برق کار می کنند باید از دستکش های عایق که درجه عایق الکتریسیته بودن آنها مناسب با ولتاژ مورد نظر باشد استفاده کنند. همچنین هنگام بالا رفتن از تیر سیمانی و چوبی باید از دستکش های کف چرمی با پشت برزنتی استفاده کنند. برای تیرهای فولادی و دکل های فلزی انواع آجدار موجود هستند و استفاده از آن¬ها توصیه می شود. با توجه به میزان استفاده از دستکش های عایق هر چند وقت یکبار تست الکتریکی ضروری است. هنگام استفاده از دستکش باید از سوراخ نبودن آن اطمینان حاصل کنید. همچنین هنگام کار با سیم های دارای برق نباید دستکش عایق از دست خارج شود.
عینک حفاظتی :
عینک های ایمنی با توجه به خطرات موجود در محیط کار در انواع و اشکال مختلف ساخته می شود، زیرا چشم انسان حساس¬ترین عضو بدن است.
انبر دست :
انبر دست یکی از وسایل پر کاربرد و ضروری برای برق کاران می باشد. عایق انبردست باید استاندارد و مرغوب باشد تا منجر به برق گرفتگی نشود.
فاز متر فشار ضعیف :
فاز متر فشار ضعیف وسیله ای است انفرادی که در صنعت برق برای مشخص نمودن برق دار بودن وسایل برقی و سیم های حامل جریان استفاده می شود. این فازمترها دارای لامپ کوچک تخلیه، مقاومت سری شده با لامپ، فنر متصل کننده، قسمت پیچ گوشتی روکش دار هستند.
فازمتر دوبل :
فازمترهای دوبل یکی دیگر از وسایل ایمنی گروهی است شامل دو فاز متر است که توسط کابلی بهم مرتبط بوده که در هنگام کار هر کدام فازمتر ها در یک دست قرار می گیرند. در این نوع فازمتر با نزدیک شدن شاخک ها به فاز غیر هم نام، لامپ ها که در وسط فازمتر تعبیه شده روشن نمی شود. روشن نشدن لامپ بع معنای این است که فاز مدار اول با فاز وسطى مدار دوم هم نام است و به همین طریق می توان هر سه فاز دو مدار را تعیین کرد.
فیوز کش :
فیوز کش وسیله ای است که برای تعویض فیوزهای کتابی با کارتی که در داخل تابلو های توزیع وجود دارند استفاده می شوند.استفاده از انبر به جای فیوزکش امری بسیار خطرناک است و باعث سوختگی می شود.
جمع بندی
وسایل و لوازم ایمنی در حوزه برق بسیار حائز اهمیت هستند و برای جلوگیری از حوادث و حفاظت از کارگران از این وسایل استفاده میشود. مهمترین وسایل و لوازم ایمنی در حوزه برق عبارتند از:
کلاه یا کلاه ایمنی: برای محافظت از سر در برابر ضربهها و خطرات حادثهای در محیطهای با خطر برق، از جمله سقوط اشیاء و ضربههای الکتریکی استفاده میشود.
دستکشهای ایمنی: این دستکشها از جنسها و موادی که مقاومت الکتریکی دارند تهیه میشوند و از آسیب دیدن دستها در معرض برق جلوگیری میکنند.
لباسهای مقاوم در برابر حرارت: در صورتی که در معرض خطرات حرارتی یا شعله باشید، از لباسهای مقاوم در برابر حرارت و آتش باید استفاده شود.
گوگل و پوشاننده صورت: این لوازم جلوگیری از خطرات مربوط به چشمها و صورت را انجام میدهند، از جمله امواج نوری و ذرات جامد در معرض خطر.
مانعهای برقی: از محافظهای برقی مانند فیوزها و قاشقهای محافظ استفاده میشود تا از حداکثر کردن جریان برق و خطرات مربوطه جلوگیری شود.
این وسایل و لوازم ایمنی تنها چند مورد از وسایلی هستند که کاربردهای گستردهای در حفاظت از کارگران و افراد مختلف در معرض خطرات برق دارند.